21 september 2016

Ik zag Menno van Sandra Bernart

Welkom bij de blogtour rond ‘Ik zag Menno’ van Sandra Bernart, vandaag is het mijn beurt om over dit gave boek te bloggen. Laten we eens gaan kijken wat ik van dit boek vond.

Vincent gaat trouwen met Kim. Tijdens de voorbereidingen van hun huwelijk en de huwelijksreis stuit hij op een bijzondere foto in een reisgids. Hij meent zijn broer Menno te zien op een foto. Zijn doodgewaande broer zorgt ervoor dat Vincent al zijn zekerheden opzij schuift. Hij vertrekt naar Spanje, want hij is overtuigt dat hij daar zijn broer terug kan vinden.

Vincent leeft volgens berekeningen en zekerheden. In Spanje leert hij echter deze zaken los te laten als hij Rosana ontmoet. Rosana is een straatartieste en speelt een onzichtbaar mens op een bankje. Zij lijkt zorgeloos in het leven te staan en ze moedigt Vincent aan om ook zorgeloos te leven, want juist dan heeft hij grote kans dat hij Menno terugvindt.

Thuis wacht Kim op haar aanstaande, maar Vincent lijkt haar steeds meer te vergeten. Ook blikt hij terug naar het verleden, waarin hij de rol van Menno aannam in de correspondentie van Menno en zijn vakantieliefde Sara. Vincent denkt terug aan zijn juf, die hem zei dat zijn tekeningen nog te wit waren en dat hij er dan verplicht maar wat wolkjes en zon bij moest tekenen. Persoonlijk vond ik dat een mooie metafoor. Soms zijn we zelf al tevreden met weinig, met leegte, maar zijn het derde personen die dan aanmoedigen die leegte toch op te vullen, omdat hun dat graag zien.

Dat was ook in Vincents leven, hij genoot duidelijk van zijn zorgeloze leven in Spanje, maar derde personen (mensen thuis in Nederland) bemoeien zich met hoe Vincent moet leven en wat hij moet doen. Wat hij moet kopen voor zijn vader, dat hij op tijd thuis moet zijn voor Kim. Sommige punten zeker begrijpelijk, maar hoe meer er van Vincent verwacht wordt, hoe meer hij zich juist lijkt af te sluiten voor iedereen die thuis op hem wacht. Hij mist bewust zijn vlucht, de telefoon gaat uit en Vincent wisselt met Rosana de rol van onzichtbaar persoon af op het memorabele bankje.

Sandra Bernart verweeft leuke en interessante feitjes in haar verhaal. Dat je bij een toets bij twijfel het langste antwoord moet kiezen en dat mieren hun stappen tellen en daardoor nooit verdwalen. Sandra Bernart zorgde ervoor dat ik Vincent steeds beter begreep, al is het ook wat schandalig wat hij allemaal doet. Hij zet zijn huwelijk en al zijn zekerheden op het spel om Menno terug te vinden.

Het verhaal leest prettig en stemt tot veel nadenken. Vincent besluit bijvoorbeeld zijn vlucht te missen. Misschien heb je dat wel eens gedacht in een ander land… Dat je denkt, het is hier zo fijn, ik blijf gewoon op het strand zitten en laat het vliegtuig maar gaan. Ik ga niet meer terug. Natuurlijk doe je dat niet, maar Vincent doet het wel. Dat heeft natuurlijk gevolgen. Alles wat je doet kan het leven van iemand anders totaal veranderen. Vincent is voornamelijk egoïstisch bezig, maar ik begreep hem wel. In het verleden probeerde hij Menno te zijn in een briefwisseling, toen ik het boek uit had, dacht ik bij mezelf… je zocht niet alleen Menno, je zocht vooral jezelf. Of hij Menno terugvindt? Dat ga ik niet zeggen natuurlijk…

Het verhaal speelt zich af in Peñíscola, dat is een gemeente in de provincie Castellón aan de Costa del Azahar ten noorden van Valencia. Sandra Bernart schrijft heel beeldend over deze omgeving en bepaalde plekjes uit het verhaal en een aantal horeca gelegenheden bestaan dan ook in werkelijkheid. Het plaatsje bestaat uit vele smalle straatjes met (steile) trapjes.

‘Ik zag Menno’ staat op de shortlist van de Hebban Debuutprijs 2016 en dit boek stond in de finale van Coffeecompany Bookaward 2015.