11 december 2014

Sprookjesmaand: horror in sprookjes

Sprookjesboeken zijn voor alle leeftijden, maar oorspronkelijk waren het wel een soort van horror-verhalen. Vandaag blog ik over horror-elementen uit sprookjes.

Er zijn kinderen die bijvoorbeeld ’s nachts wakker liggen van de heks uit Sneeuwwitje. Ik praat voor mezelf nu. Als kind lag ik dus wakker van de heks uit Sneeuwwitje. En dat was de heks uit de Disneyfilm, kun je nagaan hoe luchtig het allemaal wel niet was… Grappig, Medisch Centrum West mocht ik toen nog niet kijken, want ik was nog te klein vonden ze. Maar van die serie heb ik nog nooit wakker gelegen.

Een horror-element wat het goed zou doen in thrillers is het opeten van mensen. Er waren een aantal sprookjes waar dat voorbij kwam. Of het nou door een wolf, reus of heks was… het is een gegeven wat je vaak tegenkomt in sprookjes. Het klinkt nogal luguber en dat is het ook. Verwerk het maar eens in een gewone speelfilm en de minimale leeftijd zou al minstens 12 jaar zijn, of misschien zelfs 16 jaar en ouder. Maar in sprookjesboeken kan het prima en we lezen het rustig voor aan de kleintjes.

Als ouders je kinderen (laten) dumpen in het bos. De ouders van Hans en Grietje deden het, die van Kleinduimpje ook en ook Sneeuwwitje werd achtergelaten in het bos. Stel je voor. Ze brengen jou nu naar een diep en onbekend bos en daar laten ze jou alleen achter. Dan wordt het nacht… en als je dan een huisje gevonden hebt, willen de bewoners je nog wat aandoen ook. Vooral het gegeven dat ouders dit hun (kleine) kinderen aan kunnen doen is al eng genoeg.

Verlies je je moeder, krijg je er een stiefmoeder from hell voor terug en je vader laat al die treiterijen gewoon toe. Zo’n stiefmoeder die haar stiefdochter als voetveeg gebruikt of uit afgunst laat vermoorden door de jager. Prachtig materiaal voor de ‘ woensdagavondfilm’ en dan voor 12 jaar en ouder.

Gepest worden komt ook veel voor in sprookjes. Vooral de mensen en dieren die er anders uitzien in sprookjes moeten het ontgelden. Ze worden buitengesloten, naar beneden gehaald en moeten zich vaak twee keer zo hard bewijzen. Het pesten en vernederen gaat soms heel ver. Zoals in de Ganzenhoedster. Een prinsesje moest gedwongen al haar bezittingen en kleding afgeven aan het dienstmeisje. Daarna nam het dienstmeisje haar plaats in en moest de prinses noodgedwongen buiten het dorp de ganzen hoeden. Haar geliefde paard werd geslacht, omdat het paard de waarheid wist.

Ook zijn sommige sprookjes vrij sadistisch. Zo moest Karen urenlang op de schoentjes blijven dansen. Werd Sneeuwwitje tot drie keer toe (bijna) vermoord door haar stiefmoeder. Moest dezelfde stiefmoeder dansen op kolen tot ze erbij neerviel. De kleine zeemeermin veranderde in zeeschuim. Er worden mensen met pek overgoten in diverse sprookjes. En in de Zes dienaren moeten de dienaren ook heel wat sadistische proeven doorstaan.

Ken jij nog een paar typische horror-elementen uit sprookjes?