21 januari 2024

Bintje van Tuly Salumu

Vandaag bespreek ik deze wrange debuutroman van de Vlaamse auteur Tuly Salumu. Dit boek heeft indruk op mij gemaakt en ik werd flink aan het denken gezet!

Bintje is de bijnaam van Bintu, dochter van een Vlaamse moeder en een Congolese vader en woonachtig in Vlaanderen in een flatgebouw samen met haar broertje Bodi. Bintje vecht tegen vooroordelen en krijgt te maken met racisme. Op school is ze het buitenbeentje. Later als volwassene krijgt ze ook de ene tegenslag na de andere te verwerken.

Het leven van Bintje

In ‘Bintje’ starten we met de kindertijd van Bintje. Door haar ogen zien we de grauwe buitenwereld. Haar Congolese vader wil trouwen met de moeder van Bintje, maar moet eerst terug naar Congo voor zijn papieren. Hij is de zoon van een politicus. Bintje is erg eenzaam en op school trekt ze zich in de pauze vaak terug bij haar grootvader die daar ook werkt. Bintje kijkt erg op tegen haar vader, maar de lezer ziet vooral een man die zich verliest in drank en fysiek geweld.

Bintje wordt ouder. We bekijken haar leven door haar tienerogen en later is ze een jonge volwassen vrouw en sticht ze haar eigen gezin. Dat gaat niet van een leien dakje. Bintje gaat aan de slag als lerares, maar verliest haar zelfbeheersing. Het moederschap gaat ook niet vanzelf en de relatie met haar vader blijft een gevoelig punt in haar leven. En ook in het heden krijgt ze veel te maken met racisme, onbegrip en eenzaamheid.

Schurende roman

Het verhaal schuurt en leest traag. Het leven van Bintje is geen gemakkelijk leven. De eenzaamheid sijpelt tussen de regels door, net zoals de hoop op een beter leven. De passages over het racisme maken indruk op mij. Bintje zit op een school die gerund werd door zusters. Op een dag komt de vader van Bintje in het lokaal en de kinderen willen hem allemaal aanraken omdat hij donker is en trekken zelfs de pleister van zijn gezicht. Dat raakte me enorm.

Keer op keer krijgt Bintje te maken met tegenslag, vooroordelen, racisme en eenzaamheid. Ze vestigt steeds haar hoop op haar vader en probeert zijn verleden te begrijpen. Een deel van zijn geschiedenis schrijft ze op en als lezer mag je meelezen. Tegelijkertijd blijft er ook ruimte over voor luchtigheid en herkenbaarheid. Het verhaal speelt zich grotendeels af in de jaren ’90 en Bintje kijkt graag televisieprogramma’s die we allemaal nog kennen, zoals Samson en Gert.

Gevoelig debuut

‘Bintje’ is de debuutroman van Tuly Salumu. Ze heeft een krachtige schrijfstijl en wist mij snel in het verhaal te krijgen. Na de eerste bladzijdes leefde ik al mee met Bintje en haar leefsituatie. Het boek leest niet vlot, ik heb een volle week nodig gehad voor deze roman. Er gebeurde ook erg veel en dat maakte ook veel indruk. Tuly Salumu gaf mij een confronterend inkijkje in het leven van een regenbooggezin in een grauw flatbouw in Vlaanderen. Waar tussen de regels door ook gelukkig nog genoeg ruimte was voor liefde. En waar duidelijk wordt dat het verleden altijd een stempel blijft drukken op het leven in het heden.

Tuly Salumu is journaliste, lerares en werkt voor VRT educatie. Dit is haar debuutroman en ik denk dat we nog veel van deze auteur gaan horen!