27 februari 2017

Het hedendaagse heldenboek van Rachel van de Pol

Soms zie je een schrijfster op tv zo enthousiast over haar boek praten dat je het meteen zou willen lezen. Dit was ook zo toen ik Rachel van de Pol aan tafel zag bij RTL Live. Nog geen dag later had ik het boek al gekocht en was ik al een eind op weg. Rachel’s schrijfstijl is om blij van te worden!

Heldendaden, je hebt ze in alle soorten en maten. Maar goed, we denken vaak meteen aan mythologische helden en super daden uit de geschiedenis. Die grote daden kunnen we niet evenaren, toch? Rachel besloot één jaar lang elke dag een kleine heldendaad te verrichten.

Iets goed doen voor de samenleving. We denken vaak meteen aan oceanen schoonmaken, een stad opknappen en een maatschappelijk probleem oplossen. Het gebeurt wel eens, maar daar zit een compleet team van mensen achter en vaak ook nog een ontelbare donaties. Maar meestal verschijnt er wel één naam in de media die verantwoordelijk wordt gehouden voor de heldendaad. Rachel bekijkt kritisch de wereld van heldendaden en komt tot de conclusie dat we allemaal een held kunnen zijn.

Iets goed doen voor de ander, bijvoorbeeld oliebollen bakken voor de gehele straat. Stiekem de ramen van buren lappen. Petities tekenen en doneren aan een goed doel wat werkelijk iets met het gedoneerde geld doet. Als je jezelf erin verdiept kun je elke dag wel wat verzinnen om de wereld iets beter en gezelliger te maken. Rachel deed het. Ze stuitte op lieve en dankbare mensen, maar ook op bitterheid en zure reacties.

‘De zure augurken’, zoals Rachel het zo mooi omschrijft. De zure augurken zie je meestal onder krantenartikelen verschijnen van goed nieuws. Een jongeman die bijvoorbeeld een kampioenschap won met gamen. In plaats van felicitaties staat eronder dat hij beter buiten kan gaan spelen. Net als bij goed nieuws, zijn ook bij goede daden zure augurken te vinden. Die beweren dat zo’n kleine daad toch niks uitmaakt en dat de wereld toch al op zijn eind is. Of dat de held in kwestie het toch alleen maar doet voor aandacht.

Maar er waren meer valkuilen. Zo bedacht Rachel vaak bij zichzelf of ze wel genoeg deed, er was en is immers nog zoveel wat er gedaan kan worden om de wereld een stukje mooier en gezelliger te maken. Ik herken dat ook wel. Je kan tien euro doneren aan een project, maar al die andere projecten dan? Je kunt jezelf nou eenmaal niet voorbijlopen en je moet jezelf voorhouden dat je altijd het verschil kunt maken, hoe klein je daad ook is. Rachel kreeg informatie van sociologen, biologen en vele vrijwilligers. Ook heeft ze filosofische gedachtes over haar heldendaden. Dit maakt van ‘Het hedendaagse heldenboek’ geen standaard 365-dagen-projectboek, maar juist een mooi verslag van een jaar vol goede moed, inclusief donkere momenten. Want als je leven even in de put zit, is het best moeilijk om toch die ene dag nog een heldendaad te verrichten, als je dan toch die kracht vindt, dan heb ik daar super veel bewondering voor!

Rachel blogde ook over haar project en gaf niet op. Ze leerde dat ze niet moest bouwen op vooroordelen, maar juist gesprekken aan moest gaan. En dat je met de juist geformuleerde vragen tot nieuwe inzichten kunt komen. Ik herkende veel punten in het verhaal. Ik doe ook graag dingen voor anderen, maar stuitte ook vaak op kritiek. De dooddoener: ‘Je doet het alleen voor aandacht!’ heeft me meerdere malen tranen in mijn ogen bezorgd. Ik word blij van blije mensen en als ik mensen in donkere periodes wat verlichting kan geven, dan doe ik dat graag. Het doet pijn als mensen daar venijnig en keihard over oordelen.

Rachel sluit af met veel advies hoe we zelf een kleine held(in) kunnen worden. Het is makkelijker dan je denkt, maar volhouden is een tweede. Hoe klein het soms ook lijkt, jouw daad kan veel verandering brengen. Je kan denken dat één handtekening bij een petitie niets uitmaakt, maar die van jou kan wel het verschil maken tussen 99 en 100 handtekeningen. ‘Het hedendaagse heldenboek’ geeft niet alleen inspiratie, maar geeft ook veel stof tot nadenken. En tot slot: het werkt aanstekelijk, want met Rachel’s kleine heldendaden kan iedereen uit de voeten!

Bezoek ook eens Rachel’s blog: Ik red de wereld