26 november 2022

Zo lees ik een waargebeurd verhaal

In deze rubriek vertel ik hoe ik een boek lees en recenseer. Dat verschilt nogal per boek. Vandaag vertel ik hoe ik een waargebeurd verhaal lees.

Waargebeurde verhalen zijn er in alle soorten en maten. Ze kunnen zich dichtbij afspelen, of in een ver land. Het kan in deze tijd gebeurd zijn, of juist ver in de geschiedenis. Soms herken je jezelf heel erg in het verhaal en soms is het -gelukkig- ver van je bed. Hoe lees ik waargebeurde verhalen? Waar let ik op bij het recenseren?

Op visite in andermans leven

Ik lees graag waargebeurde verhalen en daar komt nog bij dat ik vrij nieuwsgierig ben. Ik heb belangstelling voor veel onderwerpen en ik ben erg geïnteresseerd in allerlei levens en mensen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat iemand ineens compleet in de ban raakt van een sekte en niet meer zelf nadenkt? En hoe is het om aan het werk te gaan als kraamverzorgster? Waargebeurde verhalen geven de lezer een kijkje achter de schermen, je mag meekijken over iemands schouder en je bent daardoor even op visite in andermans leven.

In sommige gevallen zijn waargebeurde verhalen zware kost. Omdat het onderwerp erg dichtbij komt, er kinderen bij betrokken zijn, of omdat het een actueel onderwerp is dat je raakt. Dat is moeilijk, deze verhalen zijn ook vaak erg intiem en daar hou ik bij het lezen en recenseren rekening mee, door bijvoorbeeld de triggers te benoemen. Maar ook door mezelf te vragen wat mij zo raakt en dat deel ik dan in mijn recensie.

Niet allemaal goed geschreven

Hoewel het verhaal heel heftig kan zijn, is het verhaal niet altijd goed geschreven. Begrijpelijk want de schrijver is niet altijd een ervaren auteur en dat merk je wel. De schrijfstijl kan houterig zijn, de zinnen staccato, de auteur herhaalt zichzelf. Ik merk dit bijvoorbeeld vooral in de waargebeurde verhalen waarin je een kijkje achter de schermen van een beroep krijgt. Ik begrijp het doel van het boek, maar ik blijf toch ook letten op de leesbaarheid. Je ziet ook steeds vaker dat er een ghostwriter in de arm wordt genomen. De kwaliteit gaat er dan op vooruit, maar ik erger me dan wel aan de ‘auteur’ die dan overal roept zelf een boek te hebben geschreven en vooraan op het boekenbal staat. Dit gaat over bn-ers ja.

En dan is er nog de hamvraag: hoe waargebeurd is waargebeurd? We waren er niet zelf bij en het blijft altijd één kant van het verhaal. Dit zorgt er wel eens voor dat ik bepaalde ‘waargebeurde’ verhalen niet gerecenseerd heb. Het voelde dan te ongemakkelijk, of er was veel ophef rondom de geloofwaardigheid van het boek. Verhalen die feitelijk niet kloppen bijvoorbeeld. Of als iemand in zijn/haar boek flink uit de school klapt (bn-ers die schrijven), dan blijf ik in mijn achterhoofd houden dat het ook aangedikt kan zijn.

Van avontuurlijk tot eng

Waargebeurde verhalen zijn niet altijd heftig. Soms zijn ze erg positief, avontuurlijk, intiem, lief, interessant en soms zelfs heel eng. Ik vond het boek over Anne Faber heel erg eng, omdat het nog zo vers was in die tijd, maar ook omdat de schrijver het verhaal heel intiem had opgeschreven. Het was alsof ik er zelf bij was en eigenlijk wou ik juist op afstand blijven. Het verhaal was een nachtmerrie die werkelijkheid was geworden. En ik realiseerde me steeds dat het ons allemaal had kunnen gebeuren.

Ook hou ik er rekening mee met wat de auteur wil zeggen en hoe de auteur zich voelt. Zo merk ik tijdens lezen soms een ondertoon van boosheid, verdriet, of onmacht. Maar ook hier kan het verkeerd uitpakken. 300 pagina’s lang een verhaal lezen dat in woede, wraak of frustratie is gedeeld is erg vermoeiend. En was dat dan nodig? Dit neem ik allemaal mee in mijn recensie. Ik vind het ook interessant om na het lezen nog het een en ander op te zoeken of te bekijken op Youtube. Dit geeft het verhaal net wat meer verdieping en vaak krijg je dan beter beeld bij een bepaalde situatie.