24 mei 2024

Beste mevrouw Eva van Valentijn de Heer

Het debuut van Valentijn de Heer trok mijn aandacht vanwege de opvallend groene kaft en de rode kozijnen van het huis. Wie woont daar en wie is Eva?

Elias krijgt een broertje. Hij heet Johannes en is verstandelijk beperkt. Iets waar de ouders duidelijk veel moeite mee hebben. De vader wordt steeds gewelddadiger en gedraagt zich onbeschoft. De moeder zit in een soort ontkenningsfase en ziet zichzelf als slachtoffer van de situatie.

Mevrouw Eva

Elias voelt zich verantwoordelijk voor Johannes en zorgt zo goed mogelijk voor hem, maar cijfert zichzelf weg. Hij hoopt dat de buitenwereld niet ziet wat er werkelijk speelt. Een eindje verderop staat een houten huis en er zijn veel dieren. In dit huis woont Eva. Ze is een oudere vrouw en ze bekommert zich om Elias en Johannes. Elias voelt zich thuis bij Eva en hij begint haar steeds meer te vertellen over hun thuissituatie. Eva kan goed luisteren.

Thuis is de sfeer gespannen. Johannes heeft het snel benauwd, maar pa blijft stug doorroken in de auto en neemt geen blad voor de mond. De moeder heeft zelf hulp nodig. Johannes heeft altijd honger. Elias krijgt zoveel spanningen te verduren dat hij zichzelf pijn gaat doen.

Beklemmend en triest

Als lezer voelde ik me machteloos. Je maakt het mee vanuit het oogpunt van Elias  en dat doet wat met je tijdens het lezen. Dat voelt beklemmend en geeft een triest gevoel. Vooral Elias gaat hier aan onderdoor, want zijn ouders doen ook afstandelijk tegen hem. Er is vrijwel geen liefde en geborgenheid meer in huis. Het contrast is dan ook groot wanneer Elias en zijn broertje de zorgzame en kordate Eva leren kennen. Elias begint hierdoor weer hoop te krijgen. Als lezer hoop je met hem mee. Dit gezin heeft duidelijk hulp nodig, maar die hulp lijkt ver weg.

In korte hoofdstukken loodst Valentijn de Heer mij door het leven van Elias. Sommige passages waren vrij heftig om te lezen, zoals het stuk met de nietmachine. Maar het meest heftig vond ik toch wel de liefdeloze vader die zich schaamt voor zijn eigen zoon en hoe je dit meekrijgt vanuit de belevingswereld van Elias.

‘Beste mevrouw Eva’ is een levensecht en pijnlijk verhaal over een gezin dat voor de buitenwereld de schijn ophoudt. Tot het eind schrijnend, maar tegelijkertijd ook mooi geschreven met veel terugkerende symboliek tussen de regels!