3 mei 2021

Vogeleiland van Marion Pauw

Ik zit helemaal vol van dit boek! ‘Vogeleiland’ nam me gevangen en liet me niet meer los tot ik het uit had!

Marianne is vijftienjarige opstandige puber die alles en iedereen haat, behalve Berend. Een man die zo’n twintig jaar ouder is en in een schuur woont en muskusratten vangt rondom de eilanden in het Zwarte Meer bij Kampen. Marianne droomt van een leven op het onbewoonde Vogeleiland met Berend en uiteindelijk stemt hij toe. Maar het idyllische leven krijgt een ommezaai als Marianne zwanger raakt en ze graag terug wil naar de bewoonde wereld.

Getekende levens

De verdwijning van Marianne hakt er goed in bij haar ouders en haar zusje Nicole. Overal hangen affiches om Marianne terug te vinden en de politie zoekt ook jaren actief mee, maar Marianne wordt nergens gevonden. Nicole voelt zich hierdoor eenzaam en niet gezien door haar ouders, alles draait nog om haar vermiste zusje. Het leven kabbelt door en Nicole erft als ze volwassen is een huis in Spanje.

Berend geniet de eerste periode samen met Marianne van het wilde en pure eilandleven. Het hoognodige haalt hij aan wal, maar ze leven zo zelfvoorzienend mogelijk. Hij hoopte dat de zwangere Marianne zou veranderen in een oermoeder zodra ze zou zijn bevallen, maar zij zakt in een postnatale depressie en wil terug naar de wal. Berend realiseert zich dat hij dan flink in de nesten zit, vooral als hij aan wal de affiches tegenkomt waarin wordt gesmeekt om de thuiskomst van Marianne. Hij beseft dat hij een minderjarig meisje zwanger heeft gemaakt en weg houdt van de bewoonde wereld. Hier staat een zware gevangenisstraf op. De enige oplossing die hem te binnen schiet is om Marianne gevangen te houden op het eiland.

Hoe idealisme kan veranderen in een hel

We dromen er allemaal wel eens van denk ik. Wegwezen naar een onbewoond eiland en daar met een lading leesvoer en een moestuin zelfvoorzienend leven. In je fantasie gaat dat heel goed, in de praktijk is er veel kou, zijn er geen medische faciliteiten en is er niemand meer om op terug te vallen. Gelijk bij het eerste hoofdstuk voel je al dat het niet goed gaat op dat Vogeleiland. De bevalling is begonnen en na de geboorte van Pup weigert Marianne borstvoeding te geven, iets wat ze toch moet van Berend.

Daarna gaan we even terug in de tijd en lezen we hoe Marianne en Berend elkaar leren kennen en hoe ze op het Vogeleiland terechtkwamen. We schieten af en toe ook terug naar de tegenwoordige tijd, waarin de volwassen Nicole een nieuw leven opstart in Spanje. Af en toe komt ook Pup aan het woord. Het is bijzonder om te lezen hoe zij in het leven staat en hoe zij kijkt naar de mensen en haar omgeving.

Een sinister laagje

Deze thriller is geen whydunnit of whodunnit. De spanning zit voornamelijk onderhuids en in het sinistere laagje wat tussen de regels doorsijpelt. ‘Vogeleiland’ is meeslepend van begin tot eind en ik kwam er speciaal vroeger voor uit bed om verder te gaan. Ik vond vooral dat de personages bijzonder goed waren opgezet in dit verhaal.

Berend bijvoorbeeld. Van lieve en stoere vent, veranderde hij in een onzeker en duister personage. Marianne veranderde van vrijgevochten jonge vrouw in een passief en vlak wezen. Zus Nicole was eerst een schaduw van haar grote zus, maar lijkt op te bloeien als ze letterlijk en figuurlijk ver van huis is. Ik vond het echt fascinerend om te lezen hoe al deze karakters veranderen door de wegloop-actie van Marianne.

Kampen en omgeving

‘Vogeleiland’ is filmisch geschreven. Je ziet de eilanden in het Zwarte Meer en Ketelmeer voor je. Je ziet Berend met kleine Pup in een draagzak muskusratten vangen en je proeft in je mond de Kamper slof met bosvruchten en extra slagroom. Dat laatste is een terugkerend elementje, uiteindelijk heb ik deze slof opgezocht, omdat ik wel eens wilde zien wat er zo vaak werd gegeten.

‘Vogeleiland’ wordt steeds duisterder en het stemt tot veel nadenken. Dat impulsieve acties (weglopen en jezelf verstoppen op een eiland) onomkeerbare gevolgen kan hebben bijvoorbeeld. Maar ook dat wanhoop en onmacht iemand ontoerekeningsvatbaar kan maken en dat een slecht geweten je als een hongerige wolf blijft achtervolgen.

‘Vogeleiland’ is een bijzonder boek en het heeft een behoorlijke indruk op mij gemaakt!