21 mei 2025

Als de zon valt van Stijn de Vries

Deze literaire debuutroman van Stijn de Vries liet mij achter met een triest gevoel. Een bijzondere coming of age roman die onder je huid kruipt.

We gaan terug naar 2016, het middelbare schoolleven van Omar en Alex. Omar verhuisd van Arnhem naar Utrecht en komt daar Alex tegen. Voor de buitenwereld lijkt hun contact vriendschap. Alex schept op over zijn seksleven en mooie vrouwen, ook Omar praat met vrienden mee. Maar diep vanbinnen voelen ze meer voor elkaar.

Omar en Alex

Stijn de Vries neemt de lezer mee naar de rauwe middelbare schooltijd van Omar en Alex in 2016. Ze zitten in de eindexamenklas. Muziek, het huiswerk, de lessen en het ontdekken van gevoelens en identiteit. Bij de Turkse Omar thuis voelt het goed. Bij Alex minder, hij woont bij zijn moeder en die drinkt. Alex zelf is ook niet vies van drugs. Beide jongens voelen zich tot elkaar aangetrokken, ze willen ontdekken, maar ze blijven ook twijfelen aan zichzelf.

Omar mist Rosa, een vriendin uit Arnhem en hij twijfelt of hij niet verliefd is op haar. Ook vinden ze het heel eng om de buitenwereld op de hoogte te brengen over hun gevoelens en geaardheid. Uiteindelijk gaan de jongens studeren, ieder in een andere stad. De jongens groeien duidelijk op en veranderen van scholieren in studenten en leren zichzelf beter kennen.

Rauw tijdsbeeld

De scènes zijn beeldend geschreven, met oog voor detail zonder dat het langdradig wordt. Je ruikt de geur van de middelbare school, van de gymles en je voelt de sfeer in de klassen. Er is muziek van Drake, er wordt gevloekt en gezondigd en de eindexamenklas kost veel energie. Het is voelbaar door de regels, dit rauwe en typische tijdsbeeld. De middelbare schooltijd waarin je jezelf leert kennen, je gevoelens ontdekt en onderzoekt en waar onzekerheid een grote rol kan hebben.

Het wrange aan dit verhaal vond ik dat de jongens niet zichzelf durfde te zijn. “Je hebt geen idee hoe erg ik het leven vind, hoe bang ik ben, iedere dag, om mezelf te zijn”. En door deze zin voelde ik me toch wel triest toen ik het boek uit had. Die angst moet zo frustrerend zijn, dat je niet aan je eigen moeder durft te vertellen dat je op jongens valt. Of dat je gaat liegen tegen vrienden om niet buiten de groep te vallen. Dat heeft me geraakt.

Expliciete scènes

De seksuele scènes zijn expliciet, maar ook functioneel voor het verhaal, het hoort bij hun zoektocht en ontdekkingen en dat maakt het verhaal realistisch. Er wordt ook regelmatig drugs gebruikt en alcoholisme speelt ook een rol in dit verhaal. In het verhaal komen zowel Omar als Alex aan het woord, je leest beide kanten en dus ook van allebei de gevoelens en worstelingen.

Stijn de Vries is een jonge en moderne debutant, hij durft van de gebaande banen af te stappen en net wat andere invalshoeken te gebruiken. ‘Als de zon valt’ is een originele en confronterende literaire roman!